Türkiye ve İtalya’da Vefat Oranları
COVID19 ile mücadelede neredeyse bir ayı tamamlıyoruz. Vaka sayıları artmaya devam ederken, iyi haber özellikle İtalya gibi Avrupa ülkelerine göre vefat oranlarının daha düşük seviyelerde gerçekleşmesi. Peki Türkiye’de bunu başarabilmemizin sebepleri neler?
Vaka sayısının 15’i geçtiği ilk günü milat olarak kabul ettik. Türkiye için milat 18 vakaya ulaşılan 15 Mart tarihine, İtalya için ise 17 vakaya ulaşılan 22 Şubat tarihine denk geliyor. Vefat eden sayılarını ülke nüfuslarına oranladık. Milattan sonraki 24. gün itibarıyla 1 milyon kişi başına Türkiye’de 8.7, İtalya’da ise 30 kişi vefat etmiş (Grafik 1). Aradaki bu büyük farkın %60’ı İtalya’nın daha yaşlı olmasından, %40'ı da Türkiye’deki sağlık sisteminin daha etkin işlemesinden kaynaklanıyor. Detaylarını şimdi açıklayacağız.
İtalya Türkiye'den daha yaşlı. Nüfusun yaş dağılımı her iki ülkenin İstatistik Kurumları’ndan elde edildi. Grafik 2, İtalya ve Türkiye’ye ait yaş dağılımlarını, Grafik 3 Türkiye’deki ölüm oranlarını veriyor. Örneğin, 65 yaş üstü vatandaşlar Türkiye’de nüfusun yüzde 9.1’ini, İtalya’da ise yüzde 22.8’ini oluşturuyor. Türkiye’deki 60-64 yaş arasındaki 1 milyon kişiden 3.7’si virüs yüzünden hayatını kaybediyor. İtalya 60 milyon civarı nüfusa sahip. Eğer yaş dağılımları ve yaşa bağlı ölüm oranları bizdeki gibi olsaydı, "524" vefat olacaktı. Hesaplama şu şekilde:
Türkiye’deki yaş gruplarının oranlarını (Grafik 2) İtalya nüfusu (60 milyon) ile çarpıp, İtalya’nın Türkiye benzeri yaş dağılımını elde ettik. Bu yeni yaş dağılımını Türkiye’deki nüfus başına ölüm oranları ile çarptık.
İtalya'nın sağlık sistemi Türkiye gibi olsaydı ne olurdu? Şimdi İtalya’nın yaş dağılımını ve Türkiye'deki "yaşa bağlı ölüm oranlarını" alıyoruz. İtalya’nın yaş dağılımını (Grafik 2) nüfusu (60 milyon) ile çarparak her bir yaş grubundaki vatandaş sayısını buluyoruz. Sonra, bu yaş grupları içerisindeki vatandaş sayılarını Türkiye’ye ait ölüm oranları (Grafik 3) ile çarpıyoruz. Eğer İtalya da Türkiye kadar iyi bir sağlık sistemine sahip olsaydı, vefat sayısı "1302" olacaktı.
Ancak, milattan sonra 24. Gün itibarıyla İtalya'da gerçekleşen toplam vefat sayısı "1811". Dolayısıyla 1811-524=1287 farkın %60’lık (1302-524) kısmı yaş dağılımından, %40’lık fark da sağlık sistemlerindeki farktan geliyor. SAĞLIK ÇALIŞANLARIMIZA ÖZVERİLİ ÇALIŞMALARINDAN ÖTÜRÜ SONSUZ TEŞEKKÜRLER!!!!
